Í dag eru 5 mánuðir frá því að fréttist að Haukur, sonur minn, væri talinn af eftir loftárás Tyrkja á Afrínhérað í Sýrlandi. Við vitum ekki hvar líkið er. En Tyrknesk stjórnvöld vita það.
Tyrkneska lögreglan (helsti ráðgjafi Utanríkisráðuneytisins í leitinni að syni mínum) staðfesti það við íslensku lögregluna í maí að Haukur væri dáinn og nú hefur Utanríkisráðuneytið einnig fengið það staðfest frá tyrkneskum stjórnvöldum. Ekki reyndar beint, heldur með kjaftasöguaðferðinni, sem á fínimannamáli er kölluð „diplómatískir kanalar“. Slíkir kanalar virka nokkurnveginn þannig að í stað þess að ráðuneytið hafi bein samskipti við þá sem geta gefið upplýsingar er haft samband við einhvern ræðismann Íslands í útlöndum og hann beðinn að heyra svona aðeins ofan í vini sína. Hann spyr einhvern kall í einhverju tyrknesku sendiráði einhversstaðar, sem gefur sig á tal við gamlan skólabróður sinn á Lionsufndi. Sá spyr svo annan kall í einhverri stjórnsýslustofnun í Tyrklandi. Þessi aðferð er notuð til þess að tryggja að tyrknesk stjórnvöld fái örugglega ekki þá grillu í höfuðið að Guðlaugur Þór sé eitthvað pirraður á þeim, því til þess að skipakaup gangi greiðlega fyrir sig er nauðsynlegt að þeir sem drepa íslenska ríkisborgara og þeir sem eiga að gæta hagsmuna íslenskra ríkisborgara gagnvart drápurum þeirra séu góðir vinir.
Það er samt eitthvað í þessu með nauðsyn „diplómatískra kanala“ sem stemmir ekki. Þessi mynd er tekin af vef EFTA. EFTA ríkin gerðu víðtækan viðskiptasamning við Tyrki í sumar og hann var undirritaður á Skagfirska efnahagssvæðinu þann 25. júní. Mogginn hélt því fram að Guðlaugur hefði rætt mál Hauks við efnahagsmálaráðherrann fyrir fundinn. Þetta er ekki í fyrsta eða annað sinn sem íslenskir ráðamenn eru sagðir hafa tekið mál Hauks upp við tyrkneska ráðamenn. Það er semsagt alveg hægt að ræða málin milliliðalaust. En hvernig hafa íslenskir ráðherrar eiginlega orðað erindið? Hvernig hefur þeirri málaleitan verið fylgt eftir og hversvegna í fjáranum er ekkert komið út úr þessu enn? Og hversvegna fæ ég ekki upplýsingar um þau samskipti sem ráðuneytið hefur átt vegna þessa máls, eins og ég hef margsinnis farið fram á?
Þessi mynd er tekin á fundi NATO ríkja í sumar. Ég veit ekkert hvar hún var fyrst birt. Katrín notaði ekki tækifærið til að spyrja Erdoğan út í meðferð ríkisstjórnar hans á líkum fallinna í Afrín. Ekki hefur heldur frést að hún hafi spurt Merkel hvernig hún hafi fylgt eftir loforðum sínum um aðstoð við leitina að Hauki. Ég hef reyndar velt því fyrir mér hvernig íslensk stjórnvöld fylgdu erindinu eftir. Fengu Þjóðverjar einhverjar upplýsingar um málið eða var þetta bara venjulegt froðusnakk sem aldrei stóð til að fylgja eftir á nokkurn hátt? Ég fæ ekki upplýsingar um það frekar en annað.
Kjaftasögu- og froðusnakksaðferðin hefur semsagt skilað því á fimm mánuðum að Tyrkir segja „jú, hann er dauður“ en ekki orð um það meir. Lögreglan segir mér að nánari fyrirspurnum hafi einfaldlega ekki verið svarað. Fyrst snatar Erdoğans vita fyrir víst að hersveitir þeirra drápu Hauk, þá vita þau einnig hvað varð um líkið. Hversvegna segja þau ekki frá því? Hafa þau eitthvað að fela?
Eins og ég útskýrði rækilega í bréfi til Forsætisráðuneytisins og Utanríkisráðuneytisins þann 4. júní sl. ber Tyrkjum samkvæmt alþjóðalögum að veita upplýsingar um afdrif þeirra sem þau drepa í stríði. Íslenska ríkið á ótvíræðan rétt á þeim upplýsingum og ég og aðrir aðstandendur líka. Nú þegar Utanríkisráðuneytir hefur fengið það staðfest eftir leiðum sem stjórnvöld telja áreiðanlegar að tyrknesk stjórnvöld fullyrði að hann sé látinn, hvað ætla þau þá að gera til þess að framfylgja rétti mínum, og ríkisins, til þess að fá á hreint hvernig hann dó og hvenær og hvar líkamsleifar hans eru niðurkomnar?
Ætlar Katrín Jakobsdóttir að útskýra fyrir Erdoğan að næsta skref sé fara með málið fyrir tyrkneska dómstóla? Auðvitað hefði það ekkert upp á sig þar sem hann stjórnar dómstólum en það væri þá hægt að fara fyrir Mannréttindadómstól Evrópu eftir það.
Ætlar Guðlaugur Þór að biðja NATO að knýja á um svör?
Eða ætla þau bara að sætta sig við að fá engin svör til þess að Guðlaugur geti gert fleiri viðskiptasamninga við einveldisríki Erdoğans og Katrín mætt í fleiri snobbveislur með Erdoğan án þess að eiga á hættu að hann verði þurr á manninn?