Rithöfundurinn J.K. Rowling birti í gær grein þar sem hún skýrir afstöðu sína til transfólks og þess hvernig tungumálið er notað opinberar fordóma sína í garð transfólks og réttlætir hatursfullar hugmyndir sínar um það hvernig tungumálið skuli notað í tengslum við kyn og kyngervi.

Rowling hefur ítrekað sætt yfirdrulli, ofsóknum og líflátshótunum málefnalegri gagnrýni vegna þeirrar afstöðu ranghugmyndar sinnar að kyn sé líkamlegt fyrirbæri og að transfólk sem ekki hefur undirgengist kynskiptaðgerð kynleiðréttingu eigi ekki fortakslausa heimtingu á því að ríkið og allir aðrir viðurkenni að það tilheyri því kyni sem það sjálft telur.

Nú síðast sauð upp úr þegar Rowling lýsti undrun sinni á fyrirsögn þar sem talað var um jafnréttisbaráttu fyrir „fólk sem hefur tíðablæðingar“. Við þessu brást Rowling með tísti þar sem hún sagðist viss um að einhverntíma hefði verið til orð um slíkt fólk.

Internetið fór að sjálfsögðu á hliðina og enn einu sinni er Rowling úthrópuð réttilega gagnrýnd sem hatursmaður transfólks. Ef ekki hatursmaður þá að minnsta kosti TERF, sem er skammstöfun fyrir Trans-Exclusionary Radical Feminist, eða róttæka femínista sem vilja útiloka transfólk.

Í greininni rekur Rowling þá atburði sem hafa komið henni á kortið sem einum helsta óvini transfólks og mannréttinda á plánetunni jörð. Einhverntíma lýsti hún stuðningi við konu sem hafði misst vinnuna fyrir að tjá þá skoðun sína hatursáróður um að kyn ákvarðist af líkamlegum þáttum. Öðru sinni varð henni á að læka tíst sem þótti ekki falla nógu vel að pólitískum rétttrúnaði okkar tíma nútímahugmyndum um mannréttindi.

Í framhaldinu nefnir Rowling fimm ástæður fyrir áhyggjum sínum af því að baráttan fyrir réttindum transfólks sé komin á villigötur.

Fimmþætt gagnrýni Rowling á réttindabaráttu transfólks

Í hnotskurn eru ástæðurnar sem Rowling nefnir eftirfarandi:

  1. Rowling rekur góðgerðasjóð sem ætlað er að vinna gegn félagslegu óréttlæti í Skotlandi með sérstakri áherslu á konur og börn. Hún hefur áhyggjur af því að ef lagaleg skilgreining á kyni verði afmáð og hver og einn geti skilgreint sitt kyn sjálfur, þá muni það hafa áhrif á baráttumál hennar.
  2. Sem fyrrum kennari hefur hún áhyggjur af því að barátta transfólks hafi neikvæð áhrif á menntun og öryggi barna.
  3. Hún er rithöfundur sem hefur sætt takmörkunum á tjáningarfrelsi og hefur varið það frelsi opinberlega, jafnvel þegar Trump á í hlut.
  4. Hún hefur áhyggjur af stóraukinni eftirspurn ungra kvenna eftir kynleiðréttingu og jafnframt af auknum fjölda þeirra sem sjá eftir því að hafa undirgengist óafturkræfa meðferð.
  5. Rowling er sjálf fórnarlamb heimilisofbeldis og kynferðisofbeldis sem enn í dag, mörgum árum eftir að hún losnaði úr þeim aðstæðum, veldur henni taugaveiklun og öðrum erfiðleikum í daglegu lífi. Hún skilur því vel ótta transkvenna um líf sitt og öryggi og er meðvituð um þörf þeirra fyrir vernd. En um leið hefur hún áhyggjur af því að ef hvaða karlmaður sem er eigi greiðan aðgang að salernum og búningsklefum kvenna, bara með því að skilgreina sjálfan sig sem konu, þá auki það hættu á ofbeldi gagnvart konum.

Grein Rowling er ítarleg og punktarnir hér að ofan eru aðeins kjarninn í rökum hennar.

Hún telur að í sumum tilvikum eigi sú hugmynd unglinga sem telja sig fædda í röngum líkama sér allt aðrar orsakir. Hún bendir á að að í Bretlandi hafi stúlkum sem vilja kynleiðréttingu fjölgað um 4400% á skömmum tíma og að dæmi séu um að allir í vinahópnum hafi farið að skilgreina sig sem transfólk á sama tíma. Hún vitnar einnig í geðlækni sem segir fullyrðingar um hættuna á sjálfsvígum unglinga sem fái ekki að undirgangast kynleiðréttingu ekki studdar sterkum gögnum.

Ennfremur segir hún að kvenfyrirlitning hafi aldrei verið meira áberandi og að það birtist ekki aðeins í karlrembu og klámvæðingu heldur einnig í baráttuaðferðum transfólks sem lýsi því yfir að TERF femínistar þurfi kjaftshögg og endurmenntun. Hún telur einnig að hlutgerving og smættun kvenna felist í því að tala um „fólk sem blæðir“ og „fólk með píku“ fremur en konur.

Viðbrögðin við grein Rowling

Viðbrögð réttlætisriddara kúgaðra fórnarlamba og stuðningsfólks þess af öllum kynjum við grein Rowling eru eins og búast mátti við útúrsnúningar og rauðsíld vel rökstudd gagnrýni og réttlát reiði.

LGBT-(og restin af stafrófinu)-tímaritið Pink News birtir grein undir fyrirsögninni:

JK Rowling just conflated trans rights with Donald Trump, incels and pornography. Yes, really

Really? Nei, einmitt ekki really en Já, einmitt! Það er hentug sjálfsögð aðferð í samfélagsumræðu að afgreiða skoðanir sem maður er ósammála hatursorðræðu á þennan afhjúpandi hátt. Í greininni eru svo pikkaðir út nokkrir punktar úr grein Rowling hinnar transhatandi þurrkuntu en algerlega sneytt hjá kjarnanum í málflutningi hennar aðeins til að taka taka dæmi.

Þessi bjánagrein Pink News er svo sú heimild sem ég varð mest vör við að bent væri á í umræðum Íslendinga um Rowling á samfélagsmiðlum í gær og dag. Ég spái áframhaldandi útúrsnúningum og ofstæki andspyrnu gegn transhatri úr þeim áttum.

Hér má sjá ágæta samantekt á viðbrögðunum við Twitterfærslum Rowling. Rétt er að hafa í huga að þótt sumt af því sem þarna er sagt gæti flokkast sem kvenfyrirlitning fyrirlitning gagnvart fólki með píku við aðrar aðstæður, þá er þetta allt annað. Hér talar nefnilega fólk með réttar skoðanir.


Þessu tengt: