Ég var 13-14 ára. Var að rölta í bænum, í hrókasamræðum við vinkonu mína og langt frá því að vera að hugsa um útlit mitt. Við gengum fram hjá búðarglugga og mér krossbrá þegar ég sá sjálfa mig. Ég var hokin í baki, með axlirnar slapandi og göngulagið eins og ég færi fótbrotin og hefði gleymt hækjunum mínum. Móðir mín hafði svosem oft reynt að fá mig til að rétta úr mér en ég hafði alltaf tekið því sem röfli og það var ekki fyrr en á þessu augnabliki sem ég fór að hugsa út í líkamsburð minn. Ég hef ennþá undarlegt göngulag.

Hefði mér gefist kostur á að fara í ‘prinsessuskóla’ þegar ég var 8 ára, hefði ég ekki hugsað mig um tvisvar. Og nei, það hefði ekki hvarflað að mér að það að vera prinsessa kæmi velþóknun karlmanna hið minnsta við. Á þeim aldri voru til tvennskonar karlmenn í mínum huga; góðir kallar, t.d. pabbar, frændur, afar og kennarar, sem ég man ekki til að hafi látið í ljós neinar skoðanir á útliti mínu og vondir kallar sem ég þekkti ekki en vissi að áttu það til að gefa börnum nammi og reyna að fá þau upp í bíl með sér. (Ef einhver hefði gefið mér nammi og boðið mér í bíltúr hefði ég samt sennilega umsvifalaust sett hann í flokk góðu kallanna en það er önnur saga.) Strákar voru að mínu mati fullkomlega óspennandi verur sem kunnu ekki að leika sér og hefði einhver minna bekkjarbræðra haft eitthvað um útlit mitt að segja þá hefði mat hans ekki vegið nema tíunda hluta á móti áliti stelpu. Allavega tengdi ég prinsessur ekki á nokkurn hátt við það að gera körlum til hæfis heldur miklu frekar við það að vera fín í augum kvenna og þó fyrst og fremst annarra telpna.

Ég hefði heldur ekki þurft að hugsa mig um ef mér hefði boðist að fara á förðunarnámskeið þegar ég var 13 ára. Móðir mín var að vísu ekkert hrifin af því að ég málaði mig en ég gerði það nú samt og hún var síðasta manneskja í heimi sem ég hefði hlustað á. Það er til mynd af mér 13 ára gamalli með æpandi græn augnlok sem hefðu svosem alveg gengið ef ég hefði verið pönkari en þar sem hárgreiðsla mín og klæðaburður minnti helst á sunnudagaskólakennara, var þetta BARA skelfileg förðun. Ég ímynda mér að hugmyndir drottningar í prinsessuskóla um förðun, líkamsburð og klæðnað, hefðu gengið ívið betur í míg og kynþokki pinþokki -jújú, álit strákanna var vissulega farið að skipta mig máli á þessum aldri en viti menn -ég fór aldrei í prinsessuskóla og samt vildi ég vera sexý. Og vil það enn.

Mér fannst alveg skelfilegt (var það ekki bara síðasta vetur) þegar grunnskóli bauð drengjum í 9. eða 10. bekk á tölvuleikjakynningu en stelpunum á förðunarnámskeið. Ekki af því að það sé eitthvað að því að læra förðun, heldur vegna þess að skólar ættu að reyna að komast hjá því að stýra nemendum í stöðluð kynhlutverk. Hins vegar þykir mér líklegt að ef nemendur hefðu verið beðnir að velja milli þessara námskeiða, þá hefði þáttaka í förðunarnámskeiðinu verið ágæt. Þ.e.a.s. meðal stúlkna.

Það er nefnilega svo skrýtið að þótt kvenfrelsishreyfingin hafi alið upp í konum sjálfstæði og metnað sem fyrir 60 árum heyrði til undantekninga, þá blómstar fegurðariðnaðurinn sem aldrei fyrr. Konur hætta ekki að vera konur þótt þær ljúki doktorsprófi eða stjórni fyrirtæki. Flestar okkar langar að vera fallegar og já, við viljum ganga í augun á karlmönnum, margar okkar langar m.a.s. að ganga í augun á karlmönnum sem eru líklegir til að koma fram við okkur eins og drottningar.

Af hverju er það svona agalegt að unglingsstelpur langi að vera kynþokkafullar? Skaðar það þær eitthvað að heyra þá skoðun að það sé stílbrot að vera bæði með brækunar á hælunum og í g-streng? Verða þær fórnarlömb klámvæðingarinnar ef þær læra að rétta úr bakinu og henda tyggjóinu áður en þær koma fram á árshátíðinni? Eða heldur einhver að þær muni ekki mála sig og ganga í fatnaði sem þær telja (með réttu eða röngu) að sé sexý, ef enginn fullorðinn leiðbeinir þeim?

Eitthvert yndislegasta uppátæki Sóleyjar Tómasdóttur var þetta svar hennar við mussukerlingatalinu. Stórkostleg afbygging á staðalmynd feministans, gæti þessvegna verið auglýsing fyrir prinsessuskóla. En getur verið að innan feministahreyfingarinnar ríki fordómar í garð þeirra sem hafa áhuga á fegurð og tísku?

Eins og við eigum kvenfrelsishreyfingunni margt að þakka, þá er þetta klámvæðingartal löngu komið út í rugl. Það er enginn að ráðleggja 8 ára börnum að fara í bótox og fjandinn hafi það, leyfum litlum telpum og ungum stúlkum að gleðjast yfir fegurð sinni og leggja rækt við hana. Það er nefnilega ekkert sem bendir til þess að þær konur sem vita eitthvað um förðun og tísku séu óhamingjusamari, óupplýstari eða vegni á einhvern hátt verr en okkur hinum.

Opnumynd: E. L Rose, Pixabay