Versta syndin

Birtingarmyndir dauðasyndanna sem samfélagseinkenna hafa verið mér hugleiknar í dag.

Hrokinn birtist í hverskyns valdníðslu. Við glímum við vandamál vegna hroka mannsins gagnvart náttúrunni. Lítill hluti einnar þjóðar telur sig svo rosalega innundir hjá Gvuði að það réttlæti bæði landtöku og þjóðarmorð. Borgarstjórn Reykjavíkur er skipt út álíka oft og tesíunum í Nornabúðinni og ekki eru kjósendur spurðir álits.

Öfundin kemur fram sem endalaus rógburður og hnýsni í einkalíf fræga fólksins. Heilu tímaritin og sjónvarpsstöðvarnar þrífast á því að ala á öfund og illgirni í garð þeirra sem njóta velgengni.

Sinnuleysi bæði almennings og yfirvalda sem horfa aðgerðalaus upp á ofbeldi, kúgun, örbirgð og aðrar þjáningar er kannski ljótasta birtingarmynd letinnar, þunglyndisins eða hvað við viljum kalla það.

Reiðin viðheldur endalausum styrjöldum og skærum með tilheyrandi manndrápum, slysum, sjúkdómum, fátækt, mengun og niðurlægingu. Ofbeldi sprettur af reiði, grimmd sprettur af reiði og reiðin er smitandi.

Ágirndin er svo almenn og óhófleg að jafnvel margt hátekjufólk skuldar meira en það á. Hattvæðingin stuðlar beinlínis að því að auðug stórfyrirtæki yfirtaki alla möguleika fátækra þjóða á því að framfleyta sér og á litla Íslandi geta örfáir menn ráðið því hvaða smáfyrirtæki og jafnvel þó nokkuð stór fyrirtæki lifa af.

Óhófsneyslan er ekki lengur bundin við einstaklinga heldur samfélagsvandamál sem veldur heilsubresti, jafnvel hjá börnum. Velmegunarsjúkdómar eru stór fjárhagslegur baggi á samfélaginu og sukkið birtist einnig í spillingu stjórnmálafólks og annarra valdamanna.

Kynferðisleg misnotkun og kúgun eru einnig menningareinkenni. Í mörgum samfélögum er kynlífsþjónusta eina leið fátæklinga (jafnvel barna) til að lifa af. Ríkari þjóðir viðhalda ástandinu í stað þess að gefa fólki aðra valkosti og klámvæðingin ýtir undir þá hugmynd að það sé í lagi að svala fýsnum sínum á dýrum, börnum og dópistum. (Ég tek samt fram að ég vil ekki láta banna klám, ekki frekar en kleinuhringi eða borgarstjóraskipti.)

Í rauninni er hægt að tengja flest samfélgasmein dauðasyndunum sjö. Þó er eitt sem er ekki beinlínis hægt að flokka sem neina af þessum syndum en ég held að sé kannski versta bölið. Það er hlutverk höggormsins. Hlutverk freistarans sem í dag birtist í misheiðarlegri sölumennsku. Hvernig stendur á því að það hefur aldrei verið flokkað sem dauðasynd að beita öllum þekktum sálfræðilegum aðferðum til að telja fólki trú um að það verði að fremja dauðasyndir til að eygja möguleikann á hamingju?

admin