Fyrstu viðbrögð lögreglunnar við hinu umtalaða myndbandi voru ummæli á ímyndarrunkssíðu Lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Þar er bent á að fólki sé frjálst að leita réttar síns og staðfest að ríkissaksóknaraembættið muni skoða málið. Einnig segir:
Af þessu myndskeiði er ekki hægt að segja til um hvaða samskipti áttu sér stað milli lögreglumannanna og þessa einstaklings sem varð til þess að hún var handtekin.
Ég hef nokkrar athugasemdir í tengslum við þetta svar.
Það er tilgangslítið að ræða lögmæti handtökunnar. Lögreglan virðist hafa nær ótakmarkað vald til að segja almennum borgurum fyrir verkum og það að óhlýðnast fyrirmælum lögreglu telst brot gegn valdstjórninni (sem reyndar er ekki skilgreind í lögum.) Strangt tiltekið mætti lögreglan handtaka mann sem óhlýðnaðist fyrirmælum hennar um að hoppa upp í rassgatið á sér. Við skulum samt gefa okkur að lögreglan hafi haft betri ástæður fyrir þessari handtöku. Sumir telja víst að konan hafi hrækt á lögregluþjóninn og að það hafi verið ástæða handtökunnar. Ég sé það reyndar ekki en vel má vera að það sjáist á stórum skjá.
Það sem ég sé hinsvegar mjög greinilega á myndabandinu er þetta:
Þetta atvik vekur nokkrar spurningar, m.a. þær hvort það séu venjuleg vinnubrögð lögreglu;
Ég get ekki svarað því hvort þessi vinnubrögð eru venjuleg en ég fullyrði að lögregluofbeldi er ekkert einsdæmi. Ég þekki mörg dæmi þess að fólk beri áverka eftir handtökur. Ég hef orðið vitni að algjörlega tilefnislausri handtöku, ég hef séð lögregluna draga mann á hárinu og ég hef sjálf orðið fyrir gjörsamlega óþarfri valdbeitingu af hálfu lögreglu. Lögregluofbeldi á sér ekki bara stað í undantekningatilvikum einmitt þegar myndatökuvél er nálægt, heldur oft og iðulega og þegar það fer fram í lögreglubíl eða fangaklefa eru engin vitni að því.
Hver sem forsagan að þessu atviki kann að vera, er augljóst að hér missir lögregluþjónn stjórn á skapi sínu. Ég hef séð því fleygt að það sé eðlilegt að maður missi stjórn á sér þegar einhver hrækir á hann. Ég tek undir það sjónarmið, það er ákaflega mannlegt að bregðast við vanvirðingu með reiði (og hugsanlega var konan einnig að bregðast við slæmri framkomu). Það eru jafnvel eðlileg en engu að síður óviðunandi viðbrögð að grípa til ofbeldis.
Hversvegna hegða menn sér svona? Er það að einhverju leyti af því að þeir vita að það er ólíklegt að þeir þurfi að svara fyrir það? Getur verið að fólk sem fær mikið kikk út úr því að sýna vald sitt sé öðru líklegra til að vilja vinna við löggæslu? Elur löggan hrottaskap upp í starfsfólki sínu? Kannski eitthvað af þessu, en ég held líka að það sé bara frekar eðlilegt að menn sem alla daga standa í erfiðum samskiptum við fólk í misannarlegu ástandi, oft fólk sem ber enga virðingu fyrir þeim og því valdi sem þeim er gefið, missi stjórn á sér.
Og nei, ég er ekki að segja að það sé í lagi, síður en svo. Lögreglan hefur einkaleyfi á ofbeldi og það einkaleyfi setur henni mjög þunga ábyrgð á herðar. Lögreglan hefur skýr fyrirmæli um að beita aldrei meira valdi en nauðsynlegt er og flestir eru sammála um að misbeiting lögregluvalds sé með öllu ólíðandi. Engu að síður er lögregluofbeldi nokkuð sem búast má við, vegna þess að hvað sem öllum reglum líður þá eru lögregluþjónar ekkert siðferðilega yfir annað fólk hafnir. Lögregluþjónar sýna af sér hroka, missa stjórn á skapi sínu, misbeita valdi sínu og reyna að ljúga sig út úr vandræðum rétt eins og annað fólk. Og einmitt vegna þess að löggur eru mannlegar eru valdbeitingarheimildir lögreglu vafasamar og útheimta stöðugt eftirlit og stöðuga gagnrýni. Og einmitt vegna þess að það er manninum eðlilegt að bregðast við reiði og ótta með óskynsamlegum aðferðum, ætti aldrei, aldrei. aldrei að koma til álita að leyfa lögreglunni að bera rafbyssur eða önnur hættulegri vopn.
Mér hefur alltaf, frá því að ég var 7-8 ára, þótt Jesús frekar áhugaverður karakter.…
Það er ekkert nýtt að þeir sem vilja bæta ímynd sína taki upp ný orð…
Facebook hefur samþykkt að greiða samanlagt 52 milljónir bandaríkjadala miskabætur til starfsfólks sem hefur fengið áfallastreituröskun vegna…
Mynd Ríkisútvarpsins frá blaðamannafundi í Safnahúsinu á Hverfisgötu í gær hefur vakið nokkrar vangaveltur á ritstjórn…
Kórónan hefur svo sannarlega kippt stórum hluta allrar starfsemi samfélagsins úr sambandi. Ein afleiðingin er…
Tjáningarfrelsið á undir högg að sækja, líka í Evrópu. Og nú höfum við fengið staðfestingu…