Seinna í dag hitti ég konsúlinn og gef Alþingi skilaboð um álit mitt á stjórnarskrártillögunni. Ég álít hreint ekki að hún sé gallalaus en til þess að ný stjórnarskrá verði tekin upp þarf umræða að fara fram í þinginu. Þessvegna ætla ég að mæla með því að tillaga Stjórnlagaráðs verði lögð til grundvallar frumvarpi að nýrri stjórnarskrá.

Þegar ég segi já, merkir það EKKI að ég sé að samþykkja öll ákvæðin nákvæmlega eins og þau eru orðuð af hálfu Stjórnlagaráðs, heldur einmitt eins og stendur á kjörseðlinum að samþykkja að tillögurnar verði „lagðar að grundvelli.“ Ég er með öðrum orðum að samþykkja að  þingið taki tillögurnar alvarlega og byggi nýja stjórnarskrá á þeim. Ég er ekki að samþykkja að engar orðalagsbreytingar verði gerðar.

Ég tel ekki að tillaga Stjórnlagaráðs sé fullkomin. Lára Magnúsardóttir hefur bent á dæmi um ónákvæmi í hugtakanotkun og mikilvægi þess að merking orða eins og t.d. virðing fari ekki á milli mála. Hún hefur einnig bent á mikilvægi þess að mannréttindi séu rækilega aðgreind frá ákvæðum um náttúruvernd. Lára vekur athygli á hættunni á því að tekin verði upp ákvæði sem bjóði upp á útúrsnúninga og hún hefur áhyggjur af því að tillaga stjórnlagaráðs sé full byltingarkennd. Hún hefur hvergi sagt neitt sem eðlilegt er að túlka á þann veg sem þessi ómaklega fyrirsögn á pistli Eiríks Bergmann gefur til kynna og það er í meira lagi írónískt að Eiríkur afhjúpar nákvæmlega þann vanda sem Lára er að tala um, þegar hann ætlar að gera lítið úr gagnrýni hennar með því að benda á að virðing geti í senn merkt það sama og ensku orðin dignity og respect. Umræðurnar í framhaldi af pistlinum leiða svo enn betur í ljós hversu óljósar hugmyndir almenningur hefur um þetta hugtak.

Til þess að ný stjórnarskrá verði eins fullkomin og mögulegt er, þyrfti að taka tillit til gagnrýni á borð við þá sem Lára hefur sett fram. Sjálfri finnst mér ekkert ógnvekjandi við þá tilhugsun að stjórnkerfinu verði breytt en ég skil þá sem hafa slíkar áhyggjur og ég hef séð nógu mörg dæmi um óræð lög og skort á hugtakaskilgreiningu í lögum til þess að taka undir með Láru um að ekki megi leika vafi á merkingu hugtaka í stjórnarskrá. Til þess að skýra þau hugtök sem þörf er á og slípa tillöguna til, er þó nógur tími, þar sem tillagan á eftir að fara í gegnum þrjár umræður í þinginu áður en ný stjórnarskrá verður tekin upp.

Til þess að mikilvæg atriði eins og eignarhald á auðlindum og náttúruvernd verði tekin inn í stjórnarskrá, þarf að liggja fyrir að stór hluti þjóðarinnar sé því fylgjandi. Almenningur þarf líka að koma áliti sínu til skila ef hann vill að ekki þurfi að leika minnsti vafi á valdsviði forseta. Hvort sem maður vill aðskilnað ríkis og kirkju eður ei, á maður erindi á kjörstað því þótt núgildandi stjórnarskrá geri ráð fyrir þjóðkirkju þá stendur líka í henni að því megi breyta með lögum. Fleira mætti nefna sem mælir með því að fólk taki afstöðu til tillögu stjórnlagaráðs, jafnvel þeir sem eru breytingum mótfallnir, því þeir geta þá bara sagt nei.

Ég vona að fáir hafni tillögu Stjórnlagaráðs. Það að hún sé ekki fullkomin er ekki frágangssök ef maður er í megindráttum sammála henni, þetta er ekki stjórnarskrá í endanlegri mynd heldur drög sem verður unnið út frá ef nógu margir telja breytinga þörf.

—–

Viðtal Egils Helgasonar við Láru Magnúsardóttur má sjá hér:
þ.e.a.s. ef hinn ömurlegi streymir Ríkisútvarpsins virkar þá en þar er nú ekki á vísan að róa. Það væri auðvitað skemmtilegra ef hægt væri að setja myndbandið beint inn á vefsíðuna eins og youbube myndbönd en RÚV býður ekki upp á þann möguleika. Það væri líka hagræðing að því að hafa myndskeið í viðtalsþáttum aðskilin, en þar sem umsjónarmenn vefvarpsins hjá RÚV hafa ekki ennþá klippt viðtölin í þessum þætti í sundur og sett tengil á hvert og eitt, (ætli þeir séu að bíða eftir þjónustu sjálfboðaliða?) þurfa þeir sem vilja kynna sér rök Láru en hafa ekki áhuga á öðru efni í þættinum að staðsetja viðtalið á tímastikunni. Það hefst þegar 57:46 mín eru liðnar af þættinum.